Ngăn ngừa rủi ro khi cho thuê xe tự lái

Thuê xe rồi chiếm đoạt

Để lại giấy tờ tùy thân hoặc một khoản tiền cọc là khách hàng có thể dễ dàng thuê được xe ô tô tự lái với mức giá từ 500.000 - 900.000 đồng/xe/ngày (loại 4-5 chỗ); từ 900.000 -1.600.000 đồng/xe/ngày (loại 7 chỗ). Nhìn vào giá thuê xe như vậy tưởng dễ kiếm lợi nhuận nhưng không phải vậy. Ngậm ngùi từ bỏ dịch vụ kinh doanh cho thuê xe tự lái mà bản thân từng rất tâm huyết, anh Nguyễn Hải A ở đường Lê Lợi, phường Dĩnh Kế (TP Bắc Giang) trải lòng: “Gần chục năm làm nghề, tôi bị “dính” tất cả các kiểu rủi ro như: Người thuê cắm ký phương tiện, mang xe đi đánh bạc, trộm cắp, vận chuyển hàng cấm; bán thẳng xe rồi chiếm đoạt hoặc xe bị tạm giữ do là tang vật trong vụ việc vi phạm pháp luật... Có thời điểm cả 3 xe ô tô Inova tôi cho thuê đều bị đem cắm ký. Khi tôi làm đơn kiện về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tòa án tuyên bị cáo đi tù, đồng thời buộc bị cáo phải bồi thường toàn bộ số tiền tương đương giá trị chiếc xe đã chiếm đoạt. Thế nhưng đối tượng đi tù rồi, lấy tiền đâu để trả, thiệt hại rất lớn”.

Xe ô tô BKS 30H - 985.50 bị khách thuê chiếm đoạt.

Thời gian qua, công an các địa phương đã xử lý nhiều trường hợp thuê xe ô tô tự lái sau đó bán hoặc cầm cố lấy tiền tiêu, trả nợ. Ngày 2/6, trên mạng xã hội facebook đăng đoạn clip ghi lại hình ảnh một số người dân có lời qua tiếng lại liên quan đến xe ô tô màu trắng, nhãn hiệu Mazda mang BKS 30H-985.50. Thượng tá Vũ Văn Tường, Trưởng Công an TP Bắc Giang cho biết, vụ việc này xảy ra tại địa bàn phường Xương Giang. Khi đang đi trên đường, anh Đỗ Trung Đ ở đường Giáp Hải, phường Dĩnh Kế phát hiện xe ô tô này của mình đang di chuyển, anh Đ đã chặn lại và báo công an tạm giữ chiếc xe.

Theo Công an TP Bắc Giang, trước đó vào tháng 11/2023, anh Đ đã gửi đơn tố giác Lê Chí Hướng (SN 1991) ở thị trấn Cao Thượng (Tân Yên) thuê xe ô tô tự lái Mazda BKS 30H-985.50 của gia đình. Quá hạn trả xe theo hợp đồng nhưng không thấy trả, cũng không liên lạc được với Hướng. Sau quá trình điều tra, ngày 15/3/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an TP Bắc Giang ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can Lê Chí Hướng về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, đồng thời truy tìm đối tượng này. Đến ngày 2/6, tình cờ thấy chiếc xe của mình trên đường, anh Đ đã chặn lại và báo công an tạm giữ. Hiện vụ việc đang được cơ quan chức năng điều tra, làm rõ.

Ngày 24/4, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hiệp Hòa đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Mẫn Xuân Hà (SN 1981), trú tại tổ dân phố Vụ Bản, thị trấn Bắc Lý về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Do làm ăn thua lỗ, cần tiền trả nợ nên Mẫn Xuân Hà đã chiếm đoạt xe ô tô BKS 98A-175.32 trị giá 160 triệu đồng (dưới hình thức thuê xe tự lái của một cơ sở trên địa bàn huyện) sau đó mang cầm cố.

Ngày 12/12/2023, TAND tỉnh xét xử, tuyên phạt 3 bị cáo gồm: Phùng Ngọc Tuấn (SN 1996), trú tại tổ dân phố My Điền 1, phường Nếnh (Việt Yên) 8 năm tù; Nguyễn Việt Linh (SN 1992), trú tại tổ dân phố Bẩy, phường Tăng Tiến (Việt Yên) 6 năm tù; Nguyễn Văn Dũng (SN 1996), trú tại tổ dân phố Giáp Sau, phường Dĩnh Kế 5 năm 6 tháng tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Ba đối tượng này đã câu kết với nhau, thuê xe ô tô tự lái rồi đem cầm cố lấy tiền tiêu xài.

Thuê xe tự lái rồi chiếm đoạt, 3 bị cáo (từ trái qua phải): Tuấn, Dũng, Linh lĩnh án tù.

Thận trọng khi làm hợp đồng

Mấy năm gần đây, khi quy định xử phạt người điều khiển phương tiện vi phạm nồng độ cồn, tốc độ được siết chặt cũng như tăng cường xử phạt nguội qua camera thì các chủ dịch vụ kinh doanh cho thuê xe ô tô tự lái luôn trong trạng thái “đứng ngồi không yên”, nơm nớp lo lắng không biết xe của mình cho thuê có bị phạt?. Có trường hợp lái xe vi phạm nồng độ cồn nhưng viện đủ lý do để không xuất trình giấy phép lái xe cũng như căn cước công dân, khai tên, địa chỉ không đúng thực tế, bỏ đi, để phương tiện ở lại.

Có lái xe gây tai nạn chấp nhận bỏ xe, cơ quan chức năng cứ bám vào biển số để truy ra chủ phương tiện. Không ít khách hàng thuê xe tự lái, sau khi trả xe được vài ngày mới có giấy báo của cơ quan công an thông báo xe vi phạm, bị phạt nguội, trong khi đó hợp đồng thuê xe đã chấm dứt. Trong những trường hợp này, không phải người nào thuê xe cũng vui vẻ chịu nộp phạt nguội. Cuối cùng là chủ phương tiện phải bỏ tiền túi nộp phạt.

Trên thực tế, việc cho thuê xe ô tô tự lái là hình thức kinh doanh gặp nhiều rủi ro. Đa phần khi bắt giữ được kẻ lừa đảo thì toàn bộ số tiền chiếm đoạt đã bị tiêu hết, thiệt hại thuộc về phía người cho thuê. Vì vậy, cơ quan chức năng khuyến cáo, các doanh nghiệp, cá nhân cho thuê xe ô tô tự lái cần nâng cao cảnh giác trước các thủ đoạn của tội phạm, xác minh kỹ thông tin, giấy tờ tùy thân của người thuê xe. Thực hiện đầy đủ các thủ tục, biện pháp ràng buộc pháp lý trong hợp đồng đối với khách thuê, đề phòng phạt nguội, phạt vi phạm nồng độ cồn, tốc độ...

Gắn thiết bị để quản lý và kiểm soát từ xa, thường xuyên theo dõi lịch trình đi lại của xe, nếu có những bất thường thì phải trực tiếp dùng các biện pháp ngăn chặn các đối tượng chiếm đoạt tài sản và thông báo cho cơ quan công an. Mặt khác, nên nghiên cứu để chuyển sang kinh doanh dịch vụ cho thuê xe ô tô có lái xe phục vụ để chủ động hơn trong việc bảo vệ tài sản.